Fotoğrafçılığın vazgeçilmez üçlüsünden biriside enstantane ayarıdır.Enstantane ayarı diğer tamamlayıcıları olan diyafram ve iso ayarı kadar önemli bir ayardır.
Fıransızcada ‘instantane’ kelimesinden gelen enstantane,başka anlamıyla obtüratör yada perde hızı,fotoğraf çektiğiniz de ışığın sensöre yansıma zamanıdır.Başka bir açıklamayla optik algılayıcıya ışığın ne kadar süre düşürüleceğini açıklar.
Genelde dslr fotoğraf makinalarında mekanik kontrol sistemi kullanılıp,basit makinalarda ise elektronik enstantane kontrol sistemi kullanılmaktadır. Ama her ikiside aynı görevi görür.Dslr fotoğraf makinanızda mod tekerini s veya tv konumuna getirerek enstantane ayarını yapabilirsiniz.
Aşağıda dslr fotoğraf makinalarında kullanılan mekanik ayarlanılabilen perde hızını görüyorsunuz.
Enstantane,fotoğraftaki konunuzun nasıl bir hareketlilikle çıkacağını belirler.Hızlı bir konuyu çekicekseniz hızlı bir enstantane ayarı kullanmalısınız,1/125 saniye veya daha azını kullanılıp böylelikle hareketi dondurmuş olursunuz,yada farklı olarak yavaş enstantane ayarı kullanırsanız, harekete devamlılık izlenimi verirsiniz.Bu özellikle akan şelale fotoğrafındaki pürüzsüz dokuyu elde etmenize yardımcı olur.
Enstantane değeri saniyelerle ölçülür.Enstantane değeri 1/100 ise obtüratör saniyenin 100 de biri kadar açık kalır,bu değer 1/500 ise obtüratör saniyenin 500 de biri kadar açık kalır.Böyle gittikçe sensöre düşen ışıkda azalır.Enstantane değerini arttırdıkça sensöre düşen ışık azalır.Bu nedenle çekeceğiniz fotoğrafta karanlık çıkmış olur.Buna fotoğrafçılıkta az pozlanmış denilir.Enstantane değeri azaldıkça ışık artar,artıkça da ışık azalır.
Enstantane hızları genellikle 1, ½, ¼, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000 şeklindedir.Bu değerler fotoğraflarınızın saniye olarak ne kadar süre ile pozlanacağını belirtir.
Fotoğrafçılıkta pozlama süresi,enstantanenin açılıp kapanma süresidir.Aşağıda kısa,uzun ve bulb modu olmak üzere pozlama türleri verilmiştir.
Kısa (az) pozlama:
Fotoğraf çektiğimizde anı yakalamak için,yada çok ışık olduğu durumda ışığı azaltmak için,hızlı enstantane değeri kullanarak kısa pozlama yaparız.
Uzun (çok) pozlama:
Fotoğrafa hareketi yansıtmak istiyorsak,yavaş enstantane ayarı kullanırsak yada ortamda az ışık olursa uzun pozlama yaparız.Fotoğraf makinalarıyla 30 saniyeye kadar uzun pozlama yapabilirsiniz.Bundan daha fazla uzun pozlama yapacaksanız,bulb modunu kullanmalısınız.
Bulb modu (süresiz):
Bu modda perdeyi istediğimizde açıp,istediğimizde kapatabiliriz.Fotoğraf makinalarının izin verdiği en yavaş enstantane değerinden,daha da yavaş olmasını istersek,makinayı bu moda getirip istediğimiz kadar uzun pozlama yapabiliyoruz.Bu mod özellikle yıldızların pozlanmasında çok kullanılan bir moddur.
Motion blur bir f6zellik değil, bazı ayarların yan etksiidir aslında, ama hareketli sahnelerde gf6rfcntfcyfc daha estetik hale getirir.d6ncelikle bolca ışık,Alan derinliğini e7ok daraltmayacak kadar diyaframı ae7mak,Hala ışık yetersizse, grain varsa, enstantane hızını dfcşfcrfcn.Ve son e7are de isoyu artırmak ama isoyla beraber gelecek kumlanmaya da hazır olun.